شواهد وجود کعبه قبل از تجدید بنا توسط حضرت ابراهیم(ع)

به گزارش سارنا به نقل از تسنیم، در برخی از مطالب گفته می‌شود که حضرت ابراهیم علیه السلام کعبه را به امر خداوند بنا کرد و برخی هم نقل می‌کنند که آن حضرت به تجدید بنای کعبه اقدام کرد. برای تشخیص صحت در بین این دو نقل، لازم است که منابع حدیث و تفسیر قرآن کریم مورد مطالعه قرار بگیرد.

بر این اساس، در مورد بنای کعبه در تاریخ مطالبی عنوان شده که نشان می‌دهد حضرت ابراهیم علیه السلام اولین کسی نبود که خانه کعبه را بنا کرد. بلکه کعبه اولین بار در دورانی ساخته شد که هنوز انسان خلق نشده بود. یعنی قبل از آفرینش انسان، کعبه به امر خدای متعال و توسط فرشته‌ها و به‌خصوص جبرئیل علیه السلام ساخته شد. یعنی آن زمان، محل کعبه همین نقطه‌ای است که امروزه قرار دارد.

البته در بعضی از روایت‌ها این طور ثبت شده که حضرت آدم علیه السلام اولین کسی بوده که به دستور خدای سبحان اقدام به بنای کعبه کرده است. اما این روایت که بیت‌الله الحرام اولین بار توسط فرشته‌ها بنا شده، درست‌تر به نظر می‌رسد.

شواهد وجود کعبه قبل از تجدید بنا توسط حضرت ابراهیم علیه السلام

در این باره یک شاهد قرآنی هم وجود دارد. آنجا که خدای متعال به ماجرای انتقال حضرت هاجر سلام‌الله علیها و حضرت اسماعیل علیه السلام به سرزمین خشک و بی آب و علف مکه اشاره می‌کند و دعای حضرت ابراهیم علیه السلام را عنوان می‌فرماید که: «رَبَّنا إِنِّی أَسْکنْتُ مِنْ ذُرِّیتِی بِوادٍ غَیرِ ذِی زَرْعٍ عِنْدَ بَیتِک الْمُحَرَّمِ؛ پروردگارا! بعضى از فرزندانم را در این سرزمین خشک و سوزان در کنار خانه تو سکونت دادم.»

این آیه شریفه مشخص می‌کند زمانی که حضرت ابراهیم علیه السلام به همراه همسرش حضرت هاجر سلام الله علیها و فرزند شیرخوار خود یعنی حضرت اسماعیل علیه السلام به سرزمین مکه وارد شد، در آنجا نشانه‌هایی از کعبه وجود داشت.

شاهد دیگر این موضوع آیه 96 از سوره مبارکه آل‌عمران است که می‌فرماید: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبارَکاً؛ نخستین خانه‏اى که به منظور پرستش خداوند براى مردم ساخته شد در سرزمین مکه بود.» بنا بر آیه شریفه معلوم است که ستایش خدای متعال و ساخت مرکزی برای عبادت از زمان حضرت ابراهیم علیه السلام شروع نشده، بلکه قبل از آن حضرت هم پیامبرانی بوده‌اند و یکتاپرستی رواج داشت.

در عین حال در نهج‌البلاغه هم به نقل از حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام نقل شده که در خطبه قاصعه فرمودند: «الا ترون ان اللَّه سبحانه اختبر الاولین من لدن آدم صلوات اللَّه علیه الى الاخرین من هذا العالم باحجار... فجعلها بیته الحرام ... ثم امر آدم و ولده یثنوا اعطافهم نحوه» به این معنا که: «آیا نمى‏بینید که خداوند مردم جهان را از زمان آدم تا به امروز به وسیله قطعات سنگى ... امتحان کرده است و آن را خانه محترم خود قرار داده. سپس به آدم و فرزندانش دستور داد که به گرد آن طواف کنند.»

منابع:

• نهج‌البلاغه
• تفسیر المیزان
• تفسیر اطیب البیان