تشدید رقابت آمریکا و چین در حوزه تکنولوژی و تراشه

به گزارش سارنا به نقل از ایسنا، نشریه نیویورک تایمز در گزارشی درخصوص تحولات مربوط به روابط آمریکا و چین نوشت: «افراد آگاه به مذاکرات اخیر دو کشور می‌گویند، هر کدام از دو دولت گامهایی با هدف تعیین فضای روابطشان و ورود به نشست رسمی رهبرانشان از موضع قدرت، اتخاذ می‌کنند.

چند فرد مطلع به پیش نویس اسناد کنترل صادرات آمریکا گفتند، انتظار می‌رود دولت بایدن تا چند روز آینده اسناد به‌روز رسانی تدابیر کنترل صادرات که محدودیتها بر دسترسی چین به ابزارهای ساخت تراشه و نیمه‌هادی‌های پیشرفته را تشدید می‌کند، منتشر خواهد کرد. زمان انتشار این اسناد هنوز نهایی نشده است. پکن به آنچه که قلدری تکنولوژیکی مصرانه واشنگتن خوانده اعتراض کرده است.

چند فرد نزدیک به پکن گفتند، رئیس جمهور چین پیش از سفر قابل انتظارش به آمریکا در ماه نوامبر با هدف شرکت در نشست رهبران آسیا-اقیانوسیه و دیدار با بایدن برنامه دارد که به ویتنام سفر کند. آنها بیان داشتند، هدف از این سفر برجسته کردن روابط نزدیک این دو کشور همسایه در پی سفر ماه گذشته میلادی بایدن به هانوی و تلاش‌هایش برای جلب نظر رهبران ویتنام است.

این دست تلاشهای دو طرف نشان دهنده تشدید رقابت بین آنها حتی در ضمن تلاششان برای بهبود روابط خود است.

ایوان مدیروس، یک مقام ارشد سابق امنیت ملی در دولت باراک اوباما، رئیس جمهور اسبق آمریکا که هم اکنون استاد دانشگاه جورج تاون است، اظهار کرد: آمریکا و چین در حال فرآیند مذاکره بر سر حد و حدود رقابتشان که هر چه بیشتر جهانی می‌شود هستند. آنها میخواهند مشخص کنند که به چه نحو و در چه حوزه‌هایی می‌توانند موثرترین رقابت را داشته باشند.

هر دوی آنها به دنبال گرفتن امتیازاتی از یکدیگر هستند. آمریکا مشتاق به بازیابی مجاری ارتباط بین ارتشهای دو کشور که سال گذشته میلادی توسط پکن قطع شد و و عالانه‌تر رفتار کردن با شرکتهای آمریکایی در چین که در ماه‌های اخیر هدف یورش‌ها و فشارهای دیگر واقع شدند، است. همچنین در این میان بهتر شدن روابط چین با آمریکا می‌تواند به اقتصاد ضعیف شده آن کمک کند. هر کدام از دو کشور همچنین توقع دارند که طرف مقابل از موضوع تایوان عقب نشینی کند؛ آمریکا حامی دولت این جزیره است در حالی که پکن این جزیره را هدف فشارهای نظامی قرار داده است.

دولت بایدن از رویکرد خود در قبال پکن دفاع کرده و گفت، مذاکراتش با چین مسئولانه و در راستای نفع ایالات متحده است. یک مقام ارشد دولت واشنگتن گفت: ده‌ها بار ما این تجربه را داشته‌ایم که هر جا به نفعمان بوده با رقبای خود مذاکره و حتی با آنها همکاری کرده‌ایم. ما قرار نیست از منافعمان از جمله امنیت خود گامی به عقب بر داریم.

سفارت چین در واشنگتن نیز گفت: چین قاطعانه با گسترش افراطی مفهوم امنیت ملی و سوء استفاده از تدابیر  کنترل صادرات توسط آمریکا با هدف سرکوب شرکت‌های چینی مخالف است.

شی جینپینگ روز دوشنبه خطاب به به چاک شومر، رهبر اکثریت سنای آمریکا و هیاتی از مقامات این مجلس که به پکن سفر کرده‌اند، گفت، دلایل فراوانی برای آنکه او روابط با ثبات با آمریکا را پیگیری کند وجود دارند. شومر هم به نوبه خود گفت، واشنگتن خواستار ثبات و عدالت در روابط خود با چین است.

در رقابت آمریکا و چین مساله تکنولوژی‌های پیشرفته هر چه بیشتر محوریت می‌یابند. محدودیت‌های صادراتی که دولت آمریکا یک سال پیش از جمله در زمینه فروش نیمه‌هادی‌های پیشرفته و ابزارهای ساخت آنها به پکن و همکاری اتباع آمریکایی با تراشه سازان چینی اعمال کرد، بلندپروازی‌های شی جینپینگ برای تبدیل پکن به یک غول فن‌آوری جهانی را هدف گرفتند.

واشنگتن همچنین تلاش داشته برخی از مفرهای موجود در محدودیت‌ها که به شرکت‌های آمریکایی اجازه ادامه فروش محصولاتشان به مشتریان چینی را داده، ببندد. مقامات و افراد مطلع به مذاکرات گفتند که یک روند پیچیده در پیش گرفته شده و مقامات دولت درگیر لابی‌گری‌ها با ذی نفعان تجاری آمریکا و یک بحث درون سازمانی درباره شدت سخت گیری نسبت به پکن در هفته‌های پیش از اجلاس بالقوه بایدن با شی جینپینگ هستند.

برخی از مقامات گفتند منتشر کردن اسناد به روزرسانی شده قوانین کنترل صادرات یا اتخاذ اقدامات دیگری از این دست ممکن است شی جینپینگ را به لغو دیدارش واداشته و تلاشهای چند ماه گذشته برای باثبات سازی روابط واشنگتن و پکن از جمله با سفر چند مقام عالیرتبه دولت بایدن به چین را خنثی کند. مقام‌های آمریکای نگرانند که حتی تنشها در روابط دو کشور به سطح درگیری به ویژه بر سر تایوان برسد و متحدان واشنگتن که از نظرشان چین یک شریک تجاری ارشد است، از دولت بایدن خواسته‌اند که روابط با پکن را پایدار کند.

چند فرد مطلع به بحثهای درون سازمانی دولت بایدن گفتند، این دولت در روزهای اخیر تصمیم به ادامه دادن به فرآیند به روزرسانی اسناد کنترل صادرات و اقدامات دیگری با هدف تعیین فضای حاکم بر روابط با پکن گرفته تا نشان دهد که در آستانه اجلاس بایدن و شی جینپینگ ملاحظه‌ای در پیش نمی‌گیرد. این منابع اظهار کردند، مقامات دولت آمریکا به دیدار کارشناسان اندیشکده‌ها و مشاوران تجاری رفته و گفتند که اقدامات آتی علیه پکن بخشی از یک استراتژی است که در عین حال شامل مذاکرات مداوم سطح بالا برای مدیریت تنشها می‌شود.

طبق گفته این افراد، مقامات دولت بایدن معتقدند که نشستها بین بایدن و شی جینپینگ به نفع هر دو طرف است نه تنها به نفع آمریکا.

افراد مطلع به محتوای پیش نویس اسناد گفتند، محدودیت‌های جدید واشنگتن در زمینه صادرات نیمه هادی‌ها شامل کنترلهای سخت‌تر بر صادرات تراشه‌های مخصوص هوش مصنوعی به چین می‌شود. آنها گفتند، مشخص نیست که آیا محدودیتهای به‌روز شده همچنین اجاره خدمات رایانش ابری را به شرکت‌های چینی فعال در حوزه هوش مصنوعی که از چنین تمهیدی برای دور زدن ممنوعیت صادرات تراشه‌های پیشرفته استفاده کردند، محدود می‌کند یا خیر. برخی شرکتهای تراشه ساز ایالات متحده، از جمله انویدیا، دولت بایدن را تحت فشار قرار داده‌اند تا از محدودیتهای جدید بر این حوزه صرف نظر کند یا آنها را کاهش دهد.

به گفته چند منبع، واشنگتن همچنین در اسناد جدیدش به دنبال همسو کردن محدودیتهای صادرات تجهیزات پیشرفته تراشه سازی به چین با محدودیتهایی که هلند و ژاپن در این حوزه اعلام کردند، است. هر دو کشور بخشی از یک ائتلاف هستند که واشنگتن در تلاش برای مقابله با پکن در حوزه فن آوری در حال ایجاد است.

این منابع مطلع اظهار کردند، انتظار می‌رود اسناد محدودیتهای صادراتی جدید آمریکا شامل تدابیری برای مقابله با تلاشهای برخی کشورها شامل کشورهای حوزه خاورمیانه برای صادر کردن مجدد تراشه‌های پیشرفته آمریکایی به چین باشد.

یک مقام آمریکایی ادعا کرد، اتخاذ گامهایی که احتمالا پکن را خشمگین می‌کنند، این نفع را دارد که انتقادات جمهوریخواهان از رویکرد دولت بایدن نسبت به چین و اینکه خیلی بیش از حد مشتاق به نشست با شی جینپینگ است را دفع کند.

فشارها بر دولت بایدن برای سخت‌تر کردن تحریمها در حوزه فن آوری علیه چین بعد از آن تشدید شد که شرکت مخابراتی هوآوی تکنولوژیز چین در ماه اوت از یک اسمارت‌فون جدید حاوی یک تراشه پیشرفته ساخت شرکت تراشه سازی چینی SMIC که برای آمریکا غیرمنتظره بود، رونمایی کرد. آمریکا انتظار داشت که تحریم‌هایش جلوی چنین تحولی را بگیرند.

مایکل مک کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا و مایک گالاگر، رئیس کمیته منتخب چین در این مجلس روز جمعه در نامه‌ای به جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی درخواست کردند که دولت واشنگتن مجموعه قوانین موجود در حوزه تحریم‌های تکنولوژیکی چین که مربوط به اکتبر ۲۰۲۲  هستند را به ویژه با توجه به پیشرفتهایی که شرکت SMIC در ساخت تراشه رقم زد، به‌روز رسانی کند.»